Een maand of twee geleden heb ik via Noisedfisk de leestip “Populärmusik från Vitulla” door Mikael Niemi gekregen. Omdat mijn Zweeds niet zo heel geweldig is, heb ik het boek in het Engels besteld en ben er pas geleden aan begonnen. Het leest erg snel weg en is erg vrolijk en levendig geschreven, ik neem daarbij maar even aan dat de Engelse vertaling een goede is.
Het vertelt het verhaal van Matti en Niila, twee jongens die opgroeien in de jaren 50, 60 en 70 in het uiterste noorden van Zweden, nog boven Kiruna, in het dorpje Pajala. De bewoners spreken meer Fins dan Zweeds, mannen zijn “echte mannen”, vrouwen zijn “echte vrouwen” en er is werkelijk niets te beleven. Dan dreigt ook de popmuziek het gebied ongehoord voorbij te gaan. Gelukkig krijgt Niila op een verjaardagdag een LP van de Beatles en heeft de oudere zus van Matti een grammofoon en zo krijgen ze hun eerste confrontatie met de “helse” klanken van een nieuwe generatie.
Het is een heerlijke beschrijving van het leven in een gebied ver van de drukke stad en zeker interessant om te zien hoe cultuur en technologie langzaam en enigzins vertraagd ook daar het leven gaan beïnvloeden. En het is ook leuk om te zien hoe Finse Zweden aankijken tegen hun “leiders” in het zuiden in Stockholm. En over het Engels hebben ze ook een mening, discussierend over wat onmannelijk (knapsu in goed Tornedalen Fins) is en wat wel:
[…] And even singing was deemed to be unmanly, in Pajala at least, assuming you were sober. Even worse was doing it in English, a language much too lacking in chewability for hard Finnish jaws, so sloppy that only little girls could get top marks in it - sluggish double Dutch, tremulous and damp, invented by mud-sloshing coastal beings who’ve never needed to struggle, never frozen nor starved. A language for idlers, grass-eaters, couch potatoes, so lacking in resilience that their tongues slop around their mouths like sliced-off foreskins.
Update: Google Maps heeft niet alleen gedetailleerde foto’s van IJsland, ze hebben ook in de gehele EU het stratenplan online gezet. Hierdoor kon ik Pajala eens opzoeken. Er is trouwens ook een wandeling door Pajala opgezet die je langs de plaatsen van het boek brengt.
Geschreven door Christian
Categorieën:
Cultuur
